Jumat, 26 Juni 2009

“NUNGA DIIDA MATANGKU HALUAON NA SIAN HO” (LUKAS 2 : 27 – 35)

1.Borhat sian pangalapation di parhataan evanggelium, marharoroan sian hata gorik “euangelion”, lapatanna barita las ni roha, saihot do Matius dohot Markus, evanggelium Lukas mangondolhon barita nauli na gabe sintuhu haroro ni Jesus tu portibion. Pangumpolan ni evanggelium Lukas ima barita nauli diondolhon tarlumobi tu angka na pogos, na metmet dohot angka na dangol. Ido umbahen digoari evanggelium Lukas on, Injil Sosial. Asa mansai nalnal do barita las ni roha i dijalo jala dipanghilalahon angka na porsea di Jesus. On do na gabe sintuhu dohot dasor las ni roha na gabe pamujion ni angka na porsea di Debata, songon las di roha ni si Simeon diturpuk on alani i dipujipuji ibana do Debata naung ro manopot bangsoNa jala napatupa haluaon. Asing ni ende pujipujian ni si Simeon on, memang ditradisi ni huria bona pola do dipahembang 2 (dua) ende pujipujian ima, Magnificat (Nyanyian Maria) di Lukas 1:46-56 dohot Benedictus (Nyanyian Zakaria) di Lukas 1:67-79. Siala na mansai nalnal pangondolhonon di pamujion tu Debata di evanggelium Lukas on, digoari pande bisuk padan naimbaru do evanggelium Lukas on “Injil Pujipujian”.
Sada hapunjungan ni evanggelium Lukas on sian evanggelium na asing ima pangondolhononna di pangulaon ni Tondi Parbadia. Panindangion ni si Simeon di pujipujianna i ndada haruar sian dirina sandiri manang sian tahitahi ni rohana alai marhitehite pangulaon ni Tondi Parbadia do(band. tu panindangion ni si Sakarias di Lukas 2 : 67).

2.Uju diboan natorasNa Jesus i tu huta Yerusalem laho mambahen tu Ibana mangihuthon adat na niaturhon ni patik i, disima pajumpa Jesus dohot si Simeon, sahalak na bonar jala na daulat namaimaima pangapul tu Israel. Adong 3 (tolu) ragam hasomalan hombar tu Patik ni si Musa na ingkon ulahonon ni halak Israel diparsorang ni anak buhabajuna, ima “pasunathon” dohot “pasurathon goar” (ayat 21) ala ramun do ina na imbaru manubuhon posoposona, ndang jadi haruar sian jabuna saleleng pitu ari (bd. 3 Musa 12:2); dung pe diari paualuhon asa boi boanon posoposo i tu Bagasjoro di Jerusalem jala ndang mansalai nang pe di ari Sabath. Songoni ma si Josep dohot si Maria borhat mamboan posoposo i i Bagasjoro laho “pasunathon” dohot “pasurathon” goarna ima Jesus, hombar tu tona na jinalo ni si Josep dohot si Maria sian surusuruan (Lukas 1:21;31). Napaduahon ima ari pangiasan/pentahiran ni si Maria (ayat 22). Alai nang pe naung dipasunathon dohot dipasurathon Jesus, posoposo i, hot dope si Maria rajumon “ramun” alani i ndang jadi manjama angka ulaula na badia mannag mamongoti Bagasjoro saleleng 33 ari nari sian ari papituhon i ala dakdanak baoa ditubuhon, asing muse dope molo dakdanak boru ditubuhon sada ina, ramun 80 ari lelengna. Boi do ina i isara martandang tu hombar jabuna manang mangulahon aktivitas si ganup ari, alai na so jadi mandohoti kegiatan parugamoon di Bagasjoro (bd. 3 Musa 12:1-8). Jadi dung mulak si Josep dohot si Maria tu Nazareth hot dope si Maria “ramun”, paima gok ari pangiasonna (pentahiran). Napatoluhon pasahat pelean pardengganan (ayat 22-24). Asa dung gok ari pangiasannasida mangihuthon patik ni si Musa, lapatanna 33 ari dung tarunat manang 40 ari dung sorang Jesus, borhat ma muse si Josep dohot si Maria mamboan Jesus tu Bagasjoro laho “paishon” (mentahirkan) si Maria sian haramunonna, sekaligus “manobus” posoposona i sian Debata, ala diparhatopot sandok halak Israel do nasa buhabaju baoa termasuk dohot anak ni pahanpahanan, Debata do nampunasa (bd. 2 Musa 13:2). Jadi pelehonon ni ina ma birubiru bahen “pelean situtungon” asa ias sian haramunonna dohot sada anduhur (darapati) bahen “pelean pardengganan” asa sesa dosana. Dungi gararonna ma 5 (lima) shekel tu malim songon “tobus” ni posoposona (bd. 4 Musa 18:15). Upacara on ma na ginoaran “panobusion anak buhabaju”. Molo keluarga na pogos na so mampu manuhor birubiru, boi ma anduhur songon singkat ni birubiru i (bd. 3 Musa 12:8). Songon si Hanna uju pasahathon si Samuel tu Debata dipelehon do anak ni lombu dohot itak (1 Sam 1:11,21-25), songoni ma si Maria dohot si Josep dipasahat peleanna hombar tu patik ni si Musa. Diari “pangiason” dohot “panobusion” di si ma pajumpa Jesus dohot si Simeon di Bagasjoro i.

3.Si Simeon ima sada sian ruas ni sekte na patoluhon sian 3 (tolu) ragam pangantusion ni halak Israel (sekte) taringot tu haroro ni Mesias manang hasasaut ni Harajaon ni Debata. Ai dihaporseai halak Israel do mansai gomos paboa nasida do “bangso na pinillit ni Debata” jala disada tingki gabe “tuan” ni sude bangso di portibion. Naparjolo : Namanghirim di hasasaut ni “era Daud”, lapatanna pomparan ni si Daud ma na manggomgomi partibion (penguasa dunia) jala tunduk ma saluhut bangso tu nasida. Umumna panghirimon na si songonon ma nanianut ni kalangan kelas bawah ima sekte Esseni dohot Sikhari. Ima rakyat kebanyakan na tongtong margerilya manggorgori paraloan dompak panggomgomi Romawi dibagasan sangkap patupa “revolusi besar-besaran” na langsung niuluhon “Mesias Nasionalis” na sian pomparan ni si Daud. Napaduahon ima na manghirim “Debata sandiri do na langsung” mamasuhi sejarah portibion dohot sejarah ni hajolmaon dibagasan pangantusion “na supranatural”. Disi ma Debata sandiri songon “Mesias” patuduhon huaso dohot hagogoonna na pahothon harajaonNa ditongatonga ni bangso Isarel dohot nasa bangso. Pandangan on dianut angka aristokrat. Patoluhon ima horong na minoritas na paimahon haroro ni Mesias manang hapataran Harajaon ni Debata ndada dibagasan rumang kekerasan, huaso manang hagogoon ni pasukan manang penaklukan bangsobangso alai “ngolu partangiangon na torus menerus” ima ngolu na marhabonaron dohot namarhadaulaton laho mangulahon lomo ni roha ni Debata sahat tu haroroNa. Horong on ma nanigoari “Orang-orang saleh di tanah suci” (angka halak na bonar jala na daulat). Mansai benget do nasida paimahon haroroni Mesias i sahat ro di na matua. Ia si Simeon, sahalak sian horong on do, na laho tu Bagasjoro martangiang secara intens huhut meneraphon ngolu na marhabadiaon dohot marhadaulaton. Digoari nasida do ari haroroni Mesias i “ari ni Tuhan” ima sada tingki diantara ni dua zaman na berbeda jala kontradiktif, “zaman na jahat” dohot “zaman na denggan”. Menurut si Simeon nunga marbagabaga Debata tu ibana marhite Tondi Porbadia paboa na so idaonna hamatean so jolo diida ibana Kristus Tuhan i. Diida jala dihaporseai si Simeon paboa Jesus do napinarbagabaga ni Debata i tu ibana. Las ma rohana uju diida ibana Jesus, posoposo i. Ndang adong petunjuk di evanggelium Lukas on taringot tu “aha alana” umbahen pintor porsea ibana, Jesus do posoposo na binagabagahon ni Debata. Ra adong “gerakan” ni Tondi Porbadia dibagasan dirina mambahen pintor pasti jala spontan ibana mandok, “Paluaonmu ma nuaeng, ale Raja, naposomon di bagasan dame, songon na nidokmi; ai nunga diida matangku haluaon na sian Ho i, na pinaradem di jolo ni bangso sudena, bahen panondang sumondangi angka parbegu, bahen hasangapon ni Israel, bangsomi” Marhite sian i boi antusanta paboa Tondi Porbadia do na “menuntun” (mandasdas) ibana asa ruar sian inganan partangianganna jala bongot tu Bagasjoro umbahen gabe pajumpang dohot si Maria/Josep nang posoposo i.

4.Di pelaksanaan pesta-pesta Natal ditingki na parpudi on, jotjotan do marrumang tradisional-seremonial. Ai lam matua jolma, lam leleng marhuria jala lam jotjot mamestahon ari hatutubu ni Tuhan Jesus, ganup taon olo do ra sampe 3 sahat tu 5 hali, isarani natal huria (singkola minggu, naposobulung, ama, ina, sektor, umum), natal parsahutaon, natal margamarga, natal kantor, natal oikumene dohot angka na asing na so hagoaran, alai ternyata secara umum lam tu pejelna do pangantusion ni jolma laho manghaporseai paboa Jesus do realitas hapapatar ni Harajaon ni Debata. Terbukti sian angka sungkunsungkun, isara : Boha do parjadina Debata gabe jolma dibagasan diri ni Jesus ? Secara umum hariburon dipamestahonon di ari hatutubu ni Tuhan Jesus i na rumingkot, ndada pangauhonon dohot panindangion “nunga huida haluaon na sian Debata”, sian angka na parsidohot di pesta natal i. Nunga torop be jolma ndang be didasdas (dituntun) Tondi Porbadia laho mandohoti pesta natal huhut laho manghaporseai hapapatar ni Harajaon ni Debata, alai nunga didominasi nalar manang parbinotoan ni jolma. Ingkon marhite Tondi Porbadia do boi antusan jala haporseaan : “Debata gabe jolma dibagasan Jesus Kristus”. Alani i ingkon tubu do roha parsitutuon marhite ngolu habonaron dohot na marhadaulaton asa boi panghilalahonon “pandasdasan” (tuntunan) ni Tondi Porbadia laho marnida manang mamestahonon Hatutubu ni Tuhan Jesus, baru pe asa jumpang pangantusion haporseaon dohot panindangion songon na nidok ni si Simeon, ‘nunga diida matangku haluaon na sian Ho”, paboa na tutu do Jesus i hapapatar ni Mesias dohot Harajaon ni Debata.
Dimingguta sadarion ma minggu parpudi di taon 2009 alani i dina laho mangujungi taon 2009 on ingkon lam marsitutu do hita mamujimuji Debata huhut manghatindanghon “nunga diida matangku haluaon na sian Ho”, na marmudumuduhon pardalanan ni ngolunta mandalani ariari di taon 2009 on. Songoni nang dina laho mamasuhi sada taon naimbaru paboa naung “taida haluaon na sian Debata” marhite Jesus Kristus, ingkon lam papataronta ma Harajaon ni Debata tu na humaliang hita ima marhite ngolu partangiangon na manontong dohot marhite parange nang parulaan na “marhabonaron” dohot “namarhadaulaton” maradophon dongan jolma. Ngolu na sisongoni do na nidasdas (dituntun dan dikendalikan) Tondi Porbadia.. A m e n.

Tidak ada komentar: